Energietransitie: van fossiel naar duurzaam
Tot voor kort waren elektriciteitsproductie en gebruik, het aardgasnet voor verwarming en het distributiesysteem voor transport (pompstations voor auto’s) volledig verschillende werelden. Dit beeld is inmiddels behoorlijk aan het kantelen.
Op basis van het Klimaatakkoord gaan we de komende 30 jaar steeds minder aardgas gebruiken en stappen we over naar duurzame bronnen voor het opwekken van elektriciteit en warmte. Een deel van de warmtevraag wordt ingevuld met restwarmte, een deel met non-fossiel gas, en een deel met elektriciteit. Ook personenvervoer gaat langzaam over op het gebruik van elektriciteit als energiedrager. Door deze transitie zijn de eerst gescheiden werelden steeds meer met elkaar verbonden via het elektriciteitsnet. De huidige capaciteit van het elektriciteitsnet is echter niet voldoende om al deze functies te bedienen. Om het elektriciteitsnet te ontlasten, gebruiken we de beschikbare duurzaam opgewekte energie zo efficiënt mogelijk. We ontkomen er niet aan dat in koudere periodes het elektriciteitsnet zwaarder belast wordt. De inzet van duurzaam gas, zoals waterstof, is een van de mogelijkheden om periodes van hoge elektriciteitsvraag voor warmte te overbruggen.
Ook extra productie van duurzame elektriciteit op regionale schaal levert problemen op. In veel regio’s is de gevraagde capaciteit van het elektriciteitsnet voor invoeding onvoldoende en het kan jaren duren voordat uitbreiding van het net, verzwaring van kabels en/of het plaatsen van nieuwe middenspanningsstations wordt gerealiseerd.
Dat betekent dat het plaatsen van windmolens en de installatie van zonnepanelen op zogenaamde zonneweides op bepaalde plekken niet mogelijk is. Alliander heeft daarom zelfs een speciale kaart gemaakt om de gebieden aan te wijzen waar geen of beperkte transportcapaciteit meer aanwezig is: https://www.liander.nl/transportschaarste/beschikbaarheid-capacit