Mobiliteit
Op diverse plaatsen in Nederland wordt waterstof reeds gebruikt om voertuigen aan te drijven. Het lijkt er op dat met name voor zwaar vervoer op lange afstand voordelen zijn voor het toepassen van waterstof; de energie-inhoud is groter dan die van accu’s. Inmiddels rijden er al diverse auto’s op waterstof, maar er komen steeds meer experimenten met zwaardere gemeentelijke voertuigen, bussen, vrachtwagens, schepen en zelfs vliegtuigen.
Openbaar vervoer
Het openbaar (bus)vervoer in Groningen wordt deels aangedreven door waterstof. In Arnhem rijden al jaren waterstofbussen. Nederlandse treinen rijden nog niet op de alternatieve brandstof (maar wel veelal op groene elektriciteit), in Duitsland wel. De provincie Groningen, ProRail en Arriva hebben plannen de treinen in Noord-Nederland vanaf 2024 emissieloos te laten rijden. Het inzetten van waterstoftreinen is ook een manier om dat te realiseren. Naast voordelen op het gebied van duurzaamheid is dit treintype stiller dan de huidige diesel/elektrische treinen die in het noorden van ons land rijden.
Op het traject Groningen – Leeuwarden hebben begin 2020 een aantal testritten plaatsgevonden met een Duitse trein. https://www.spoorpro.nl/spoorbouw/2020/02/27/eerste-waterstoftrein-rijdt-donderdagnacht-tussen-groningen-en-leeuwarden/?gdpr=accept
Of er (veel) treinen op waterstof in Nederland gaan rijden, is nog maar de vraag: veel niet-geëlektrificeerde spoorlijnen worden verduurzaamd door de inzet van treinen op batterijen of door ze volledig te elektrificeren. Op de treinlijnen die niet zijn geëlektrificeerd rijden nu voornamelijk dieseltreinen; de milieuwinst bij toepassing van waterstof in deze treinen is daarbij aanzienlijk.
Auto's
Waterstof is prima geschikt voor gebruik in auto’s. Het voordeel van waterstof ligt vooral in de langere afstand, waarbij anders vanwege de benodigde actieradius grote en zware accupakketten nodig zijn. Inmiddels zijn er diverse waterstofauto’s op de markt met een actieradius van 500 kilometer op een tank, bijvoorbeeld van BMW, Hyundai, Honda en Toyota.
BMW had in 2007 al een auto die (ook) op waterstof kan rijden; de hydrogen7. In 2022 wil men grootschalig waterstofauto’s produceren. Hyundai heeft inmiddels 2 types waterstofauto’s: de ix35 (2013) en de Nexo (2018), met een actieradius van méér dan 600 km. Honda heeft in 2017 de Honda Clarity geïntroduceerd. Toyota heeft vanaf 2019 de Toyota Mirai in serie geproduceerd. Ook Mercedes is bezig met toepassing van waterstof. De Mercedes-Benz GLC-f-cell uit 2018 is een hybride type met ook een accupakket:
https://www.autokopen.nl/autonieuws/2018/oktober/45605-eerste-meters-met-de-mercedes-benz-glc-f-cell?tag=waterstof
Overigens:
Alle waterstof auto’s zijn in feite elektrische auto’s. In deze auto wordt de waterstof m.b.v. een brandstofcel immers omgezet in elektriciteit, en die elektriciteit wordt gebruikt om de elektromotoren te voeden, die de feitelijke aandrijving van de auto realiseren.
Vrachtwagens
Waterstof is geschikt voor transport met vrachtwagens op lange afstand. Voor kortere afstanden is elektrisch rijden een betere optie. In de gemeente Breda rijden inmiddels voertuigen van de gemeente op waterstof. Ook in Noord-Holland wordt een proef uitgevoerd om een vrachtwagen op waterstof te laten rijden.
Hyundai heeft dit jaar zijn eerste vrachtwagen op waterstof op de markt gebracht; de Xcient. https://imotion.hyundai.nl/eerste-waterstoftrucks-hyundai-h2-xcient-naar-europa/ Ook Toyota is bezig met een vrachtwagen op waterstof: https://www.toyota.nl/over-toyota/toyota-world/Toyota-ontwikkelt-vrachtwagen-op-waterstof.json
Inmiddels zijn er ook initiatieven om hybride vrachtwagens op de markt te brengen. Hierbij wordt deels op accu’s en deels op waterstof gereden. Een voorbeeld hiervan is Nikola Motors: https://nikolamotor.com/hydrogen. Zij leveren bijvoorbeeld aan bierbrouwer Anheuser-Busch: https://www.anheuser-busch.com/newsroom/20071/05/anheuser-busch-continues-leadership-in-clean-energy—places-ord.html
Vorkheftrucks
Zelfs distributiecentra kunnen waterstof inzetten om vorkheftrucks op te laten rijden. Er rijden inmiddels zo’n 20.000 waterstof vorkheftrucks op de wereld rond
Scheepvaart
Voor zwaar transport, zoals schepen en vliegtuigen, zijn batterijen of brandstofcellen minder geschikt. Brandstofcellen hebben op dit vlak meer mogelijkheden dan de veel zwaardere accu’s, maar door de hogere kosten zijn brandstofcellen (voorlopig) minder geschikt voor commercieel groot transport. Toyota heeft een schip ontwikkeld dat door waterstof aangedreven wordt. De brandstof wordt gewonnen uit zeewater.
Voordeel van toepassing van waterstof in de scheepvaart is dat het de CO₂-uitstoot enorm verlaagd. Op dit moment wordt in de scheepvaart nog steeds veel stookolie toegepast met een bijbehorende hoge uitstoot.
Luchtvaart
Waterstofvliegtuigen stoten enkel water uit en geen fijnstof of broeikasgassen. Bovendien blijkt uit de eerste tests dat ze net zo snel te kunnen vliegen als traditionele vliegtuigen. Vliegtuigfabrikant Pipistrel heeft een vliegtuigje voor 4 personen ontwikkeld dat op waterstof vliegt. Ook Airbus is bezig met de ontwikkeling van 2 verschillende waterstofvliegtuigen, die naar verwachting in 2035 operationeel zijn. Het grootste model heeft ruimte voor 200 passagiers en een bereik van ongeveer 3.700 kilometer. Het tweede model kan 100 mensen vervoeren over een afstand van 1.850 km.
Als de productie van groene waterstof op grote schaal mogelijk wordt en we zouden kunnen vliegen op deze brandstof, dan kan de luchtvaart een relatief duurzame vorm van reizen worden.
Tanken
In Nederland kan op dit moment (oktober 2020) op 5 plaatsen waterstof getankt worden. In buurlanden als Duitsland is de waterstofpomp al op meer dan 80 plaatsen te vinden, naast de andere brandstoffen. Voor € 50 heeft men al een volle tank voldoende voor ca. 500 km.
De waterstof wordt met vrachtwagens naar de tankstations getransporteerd. Een vrachtwagen kan 320 kg waterstof in gasvorm vervoeren; in vloeibare vorm zelfs 3.500 kg.